فهرست نویسی: در علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی، فهرست نویسی به فرآیندی گفته می‌شود که برای آماده‌سازی یک کتاب، یایک مجموعه مکتوب، یا چندرسانه‌ای انجام می‌شود تا دستیابی سریع و صحیح به آن کتاب یا مجموعه میسر شود.
هدف اصلی فهرست نویسی: برقراری نظمی است که به کمک آن هم کتابدار و هم مراجعه‌کننده بتوانند به سهولت و صحت، کتاب مورد نیاز خود را از میان کتابهای موجود در کتابخانه بیابند. البته در اغلب کتابخانه‌ها، سعی می‌شود کتابهای هم موضوع در کنار یکدیگر قرار گیرند.افزون برشناسه‌نویسی معمولاً امور رده بندی و تعیین موضوع نیز بر عهده فهرست‌نویس است درکتابخانه ملی ایران برای هر کتاب یک فهرست‌نویسی پیش از انتشار صورت می‌گیرد که به اختصار فیپا نامیده می‌شود.فهرست نویسی در حقیقت تلاش در جهت ایجاد برگه ای است که مراجعان را به منابع مورد نظر خود برسانند برگه فهرست کتاب در واقع حکم شناسنامه کتاب را دارد.که این شناسنامه می بایستی در سراسر جهان به یک شکل تهیه شود .به عبارتی دارای استاندارد بین المللی است
فهرست نویسی دارای مراحل ذیل است:
1- فهرست نویسی توصیفی
2- فهرست نویسی تحلیلی
فهرست نویسی توصیفی: مرحله‌ای از فرایند فهرست‌نویسی که به تشخیص و توصیف کتاب می‌پردازد ولی به موضوع و شناسه‌های موضوعی آن نمی‌پردازد. معمولاً فهرست توصیفی شامل سرشناسه، نام کتاب، ویرایش، محل نشر، ناشر، تاریخ نشر، تعداد صفحات و سایر یادداشت‌های است که باعث شناسایی کتاب می‌شود. در یک برگه به قسمت قبل از پی نما فهرست توصیفی می‌گویند.
فهرست نویسی تحلیلی: این اطلاعات پس از فهرست نویسی توصیفی می آید و با آن متفاوت است و به محتوای منبع مطالعاتی و دیگر پدید آورندگان همکار(مترجمان، تصویرگران، ناشران) عنوان و … می پردازد. مراجعه کنندگان به کمک این شناسه ها می توانند کتاب مورد نظر خود را بازیابی کنند.
رده بندی
سیستمی از سازماندهی دانش است که در آن منابع کتابخانه‌ای بر اساس رده‌بندی (طبقه‌بندی موضوعی) تعریف شده و منظمی مرتب می‌شوند. رده‌بندی کتابخانه‌ای یک سیستم نشانه‌گذاری برای طبقه‌بندی، ترتیب موضوعی و در نتیجه ذخیره مواد کتابخانه‌ای بر اساس آن است. هدف رتبه‌بندی کتابخانه، چیدمان کتاب‌ها در قفسه‌ها، براساس گروه‌بندی مطالب مشابه است. رتبه‌بندی کتابخانه برای دستیابی به چهار هدف اصلی است: نظم بخشیدن به حوزه‌های دانش به شیوه‌ای سیستماتیک، گردآوری مواد مطالعاتی (یا کتابهای) مرتبط با هم در مفیدترین توالی، فراهم کردن دسترسی منظم در قفسه و ارائه مکانی برای موضوعات مشترک یا مشابه در قفسه‌ها می باشد.
انواع رده‌بندی در کتابخانه‌ها:
-
کتابخانه دانشکده پزشکی از رده بندی کتابخانه ملی پزشکی آمریکا ( NLM) جهت فهرست نویسی کتابهای فارسی استفاده می نماید .
